KRiPTOPARA SİSTEMİ

Sizde farkındasınızdır. Daha 6-7 yıl öncesine kadar battı batacak denilen Rusya son yıllarda küresel arenadaki etkinliğini günden güne arttırıyor. Tabi beni bağlayan askeri yada istihbarat gücü değil.

Dünün içine kapanık kominist Rusya’sının Putin’le beraber sermaye sisteminin gücünü keşfettiği malum. Yönetimsel anlamda kapitalist sistemde yeralmadığı için 2020 yılıyla birlikte fiilen etkilerini göreceğimiz yeni nesil düşük karbonlu ekonomi rejiminde metodoloji sahibi olamıyor. Fakat bu handikapını bu yeni rejimin adaptasyon döneminin kliklerine odaklanarak kapamaya çalışıyor. Yani mali yazılım sektörü ve kriptopara mekanizması.

Geçtiğimiz hafta yapısal finansçıların gözlerini faltaşı gibi açmasına neden olan bir video haber yayınlandı. Haberde Rusya’nın dünyanın en büyük kriptopara çiftliğini kurduğu anlatılıyordu. Hala petrol, dolar, altın çerçevesinde hapis kalmışlar için pek bir şey ifade etmeyebilir ama küresel para oyuncuları için bu durum böyle değil. Şimdi gelin bu kriptopara işi nedir onu inceleyelim.

2000-Milenyumuyla birlikte dünyanın tekil bir ekonomi sistemine girdiğini ve yeni küresel para mekanizmasının karbon denilen bir kaldıraçla çalışacağını defalarca dile getirmiştik. Petrol kaldıracına zıt olan bu yeni yaklaşım doğal olarak dolar, dolara bağlı forex sistematiğini ve altın türevlerinide ortadan kaldırıyor. Ama bu yaptım olduluk bir şey değil. Para sistemine karbondan önce bir temizleyici sokmak gerekiyor. İşte bunun adı kriptopara.

Bu süreç gerçek kimliğini sadece yapısal finançıların bildiği Nakamoto çakma isimli bir yazılımcı-ekonomistin 2009 yılında BitCoin denilen bir sanal para birimini sisteme sokmasıyla başladı. Hiçbir merkez bankasına bağlı olmayan ve elden ele dolaşmayan bir paradan bahsettiğimizin altını çiziyorum. Tamamen bağımsız olduğu için hertür spekülasyona kapalı bir para bu. Hem herhangi bir matbaa yada darphanedede basılmadığı için manuplasyon ihtimali hemde belli bir kasasıda olmadığı için herhangi birilerinin kontrol etme ihtimali sıfır. İlk çıktığında 1 dolara karşılık gelen BitCoin bugün $ 7500 sınırında. 8 yılda 7500 kat değer artışı kullanıcı sayısının hergün artmasıyla ilgili bir durum. Peki BitCoinle başlayıp günümüzde onlarca benzeri sanal paranın tedavülde olmasına imkan sağlayan sıra dışı kriptopara sistemi nasıl işliyor dersiniz?

Kriptoparalar kriptomadenlerde üretiliyor desem kafanız karışırmı? Karışmasın. Metodu bulan ekonomist değiştirilmesi hem gereksiz hemde imkansız olan bir algoritma geliştirmiş. Mantık çok basit. İnternete bağlı tüm bilgisayarlar arasında gezen bir sayı dizisi dolaşıyor. Bilgisayarınıza kriptomadencilik için gereken yazılımı kuruyorsunuz ve bu sayı dizisi içinde eşleme sağlayan rakamları yakalamaya çalışıyorsunuz. Yazılım bunu otomatik yapıyor. Tabiyatıyla ne kadar çok eşleme yakalarsanız o kadar çok kriptoparanız oluyor sisteme arz edecek. Tabii bunun sırrıda kullandığınız bilgisayarın işlemci hızında. Çünkü ne kadar güçlü bir donanımınız varsa o kadar az elektrik yakıyor makine. Emeğinizin kar karşılığıda zaten bu. Az elektrikle çok kriptopara depolayabilmek.

Bu sebepledirki kriptopara madenciliğinin ilk yıllarında CPU sistemler yeterliyken, sonrasında GPU’lar devreye girdi. Günümüzdeyse kriptopara madenciliğinde karlı bir üretim yapmanın yolu ASIC donanımlı bilgisayarlarla mümkün.

Herkes bu madenciliği yapabiliyor. Eğer bilgisayarınız ASIC donanımlı değilse devreye 2 şey giriyor. İlki sistemi kuranlardan hash denilen sistem alanı kiralıyorsunuz. Hash kiralayanlar ve özellikle kurumsal büyüklükte kiralama yapan firmalar, ellerindeki toplam T,G,M,hash/s gücünün belirli bir yüzdesini (Örn:%25) kendileri için üretime ayırır ve geri kalanını talep eden kullanıcılara kiraya verir. Bu işi yapan firmalar zaten uzun süredir kendi adlarına üretim yaptıkları için, ellerinde yeteri kadar kriptopara bulunuyor. Toplam üretim maliyetini karşılayacak oranda üretimi kendilerine ayırarak geri kalan tüm kiralama ücretlerinden kar elde ediyorlar. Kiralama yapanda kiraladığı GH paralelinde kazanç sağlıyor. İkinci eşdeğer kriptopara madenciliği yaklaşımıysa kriptopazara zinciri. Buna blok deniyor. Eşinizle dostunuzla bir blok oluşturuyor ve algoritmadan çıkan şifreli rakamları kendi kasanıza atma ihtimalini arttırıyorsunuz. Dahada ilginci bloğunuzda kasaladığınız kriptopara kendi içinde belli bir rakama kadar üremeye devam ediyor ve sistem blok sayısı oranınca da kar algoritması üretiyor.

Para sistemlerine aşina değilseniz kafanız karışmış olabilir. Çünkü kriptoparayı anlamak için önce bir para birimi diğer para birimine karşı nasıl fiyatlanıyor bunu bilmeniz gerek. Lakin bu sıra dışı para modelinde illaki kriptopara madencisi olarak kazanmanız gerekmiyor. Dediğim gibi 9 yılda 7500 kat artmış bir değerden bahsediyoruz ve 2021 yılında sadece BitCoin kriptosunun bile 50.000 doları geçeceği bilinen bir şey. Salt kriptopara yatırımcısı olarak elinizdeki sanal para birimini istediğiniz an istediğiniz para birimine rahatlıkla da çevirebiliyorsunuz. Bunun için yapmanız gereken tekşey bir sanal cüzdan sahibi olmakki, artık tüm bankalar bu hizmeti veriyor.

Ve şimdi en başa dönerek yazıyı noktalayalım. Rusya kurduğu en büyük kriptopara madencilik altyapısıyla diyorki yeni nesil ekonomi sisteminin adaptasyon döneminde en büyük zenginlik benim olacak. Dikkatle takip etmenizde fayda var. Ezberleriniz çok bozulacak yakında…